الکتریسیته ساکن

الکتریسیته ساکن

امروزه در اطراف ما، در منزل، محیط کار، خیابان های داخل شهر و . . . همیشه با وسیله هایی روبرو می شویم که از انرژی الکتریکی استفاده می کنند. الکتریسیته در زندگی ما نقش بسیار مهمی را ایفا می کند. در این فصل الکتریسیته و کاربردهای آن را مورد بحث قرار می دهیم.


الکتریسیته


بار الکتریکی
هر اتم از دو قسمت، شامل هسته و الکترون ها تشکیل می شود. الکترون ها حول هسته می چرخند و هسته که فضای بسیار کوچکی از اتم را اشغال می کند، خود از ذره های ریزی به نام پروتون و نوترون تشکیل می شود. بار الکتریکی الکترون، منفی و بار الکتریکی پروتون، مثبت است. اندازه ی بار الکترون و پروتون مساوی است و فقط علامت آن ها متفاوت است
نوترون بار الکتریکی ندارد. هرگاه اتم در حالت عادی باشد، تعداد الکترون ها و پروتون های آن با هم مساوی است
هنگامی که یک تیغه ی شیشه ای را با پارچه ی ابریشمی یا یک تیغه ی پلاستیکی را با پارچه ی پشمی مالش دهیم و به خرده های کاغذ نزدیک کنیم، مشاهده می کنیم که خرده های کاغذ جذب این میله ها می شوند
بار الکتریکی در اجسام باردار
وقتی دو جسم را به هم مالش می دهیم، تعدادی الکترون از یک جسم به جسم دیگر منتقل می شود. درنتیجه، جسمی که الکترون دریافت می کند، تعداد الکترون هایش افزایش می یابد و بار الکتریکی آن جسم منفی می شود. همچنین جسمی که الکترون از دست می دهد، تعداد الکترون هایش کاهش می یابد و بار الکتریکی آن جسم مثبت می شود




یک تیغه ی شیشه ای را با پارچه ی ابریشمی مالش می دهیم و به وسیله ی نخ خشک آن را از گرانیگاه آویزان می کنیم. تیغه ی شیشه ای دیگری را با پارچه ی ابریشمی مالش داده و به تیغه ی آویخته نزدیک می کنیم. مشاهده می کنیم، تیغه ی آویخته دور می شود.اگر همین اعمال را با دو تیغه ی پلاستیکی که با پارچه ی پشمی مالش داده شده اند، انجام دهیم، نتیجه ی یکسانی حاصل می شود.اما اگر آزمایش را با یک تیغه ی شیشه ای که با پارچه ی ابریشمی باردار شده است و یک تیغه ی پلاستیکی که با پارچه پشمی مالش داده شده است، انجام دهیم. تیغه ی آویخته به تیغه ای که در دست ما است نزدیک می شود
این آزمایشها نشان می دهند، دو تیغه ی باردار با بارهای هم نوع یک دیگر را می ربایند و دو تیغه ی باردار با بارهای غیرهم نوع یک دیگر را می رانند
وقتی یک بادکنک را با پارچه ی پشمی مالش می دهیم و آن را به دیوار نزدیک می کنیم، باد کنک به دیوار می چسبد.



هرگاه یک شانه ی پلاستیکی را با پارچه ی پشمی مالش دهیم و آن را به آبی که از یک شیر آب جریان دارد، نزدیک کنیم، مشاهده می شود که آب به طرف شانه کشیده می شود.

اگر با یک پارچه ی خشک، شیشه ی تلویزیون را تمیز کنیم، جرقه هایی را مشاهده می کنیم

با انجام این آزمایش ها و آزمایش های مشابه می توانیم نتیجه بگیریم
جسم ها دارای دو نوع بار الکتریکی، بار الکتریکی مثبت و بار الکتریکی منفی هستند
بین بارهای الکتریکی هم نوع ، رانش و بین بارهای الکتریکی ناهم نوع ربایش وجود دارد
جسم های باردار بر روی جسم های بدون بار نیز اثر می گذارند
یکای بار الکتریکی، کولن نام دارد و آن را با نماد علوم تجربی نمایش می دهیم اندازه ی بار الکتریکی الکترون و پروتون یکسان است و فقط علامت آن ها با هم متفاوت است
علوم تجربی
بار الکتریکی الکترون
علوم تجربی
بار الکتریکی پروتون
بار الکتریکی یک جسم باردار از رابطه ی زیر به دست می آیدعلوم تجربی
در این رابطه علوم تجربی تعداد الکترون هایی است که جسم دریافت می کند یا از دست می دهد
Top